Zoeken

Op 1 september 2004 heeft de Universiteit Utrecht een bijzondere leerstoel in het leven geroepen voor de geschiedenis van de psychiatrie. Het was de eerste in zijn soort in Europa. De ggz-sector heeft hiertoe het initiatief genomen en de Stichting Leerstoel Geschiedenis van de Psychiatrie opgericht. 

De stichting heeft ten doel het historisch inzicht en bewustzijn in de geestelijke gezondheidszorg te bevorderen door het entameren van wetenschappelijk onderzoek respectievelijk onderwijs alsmede het stimuleren en steunen van activiteiten die gericht zijn op het behoud en gebruik van het historisch erfgoed ofwel het bronnenmateriaal van de geestelijke gezondheidszorg. 

De stichting tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door het (doen) instellen en in stand houden van een bijzondere leerstoel geschiedenis van de psychiatrie aan de Rijksuniversiteit Utrecht. 

De stichting, financieel gesteund door de deelnemers, financiert de leerstoel t/m 2020. Extra activiteiten, voortvloeiend uit het werk van de hoogleraar, vragen per keer om aanvullende financieringsbronnen om deze mogelijk te maken. Belangstellenden zijn van harte uitgenodigd contact op te nemen met de hoogleraar of het secretariaat van de stichting. 

 

Bestuur 

Het bestuur is in 2017 voor een tweede termijn van vier jaar benoemd door de deelnemersraad: 

 

Contactgegevens secretariaat: 

GGZ Nederland 

Hoogleraar geschiedenis van de psychiatrie 

Prof. dr. Joost Vijselaar (1957) is historicus en museoloog en als  hoogleraar 'Geschiedenis van de Psychiatrie' voor twee dagen per week  verbonden aan het  Departement Geschiedenis en Kunstgeschiedenis van de Faculteit Geesteswetenschappen van de Rijsuniversiteit Utrecht. 

Als historicus heeft hij al sinds de jaren tachtig zijn sporen in de geschiedenis van de GGZ verdiend, onder meer als medewerker van het Trimbos Instituut. 

Meer informatie vindt u hier: https://www.uu.nl/medewerkers/JVijselaar/0 

 

Contactgegevens Prof. Dr. Joost Vijselaar: 

 

Deelnemersraad 

De leerstoel, voor twee dagen per week t/m 2020, wordt  mogelijk gemaakt door  de volgende deelnemende organisaties in de stichting: 

Uiterlijk in 2020 zal besloten worden of en hoe de stichting na 2020 een vervolg zal krijgen. 

Bent u geïnteresseerd in het toetreden als deelnemer? Dan kunt u contact opnemen met het secretariaat van de stichting voor meer informatie. 

 

Nieuwsbrieven 

Met ingang van 2016 wordt een nieuwsbrief uitgegeven, waarin van het beleid van de stichting en activiteiten van de hoogleraar periodiek verslag wordt gedaan. 

Plan vooronderzoek deïnstitutionalisering en vermaatschappelijking ggz 

In het najaar van 2018 wil de hoogleraar een vooronderzoek starten naar deïnstitutionalisering en vermaatschappelijking van de ggz.  Meer hierover leest u in de 3e uitgave van de Nieuwsbrief. Belangstellenden nodigen wij uit rechtstreeks contact op te nemen met de hoogleraar om mogelijkheden van inhoudelijke en financiële participatie te bespreken ter realisatie van het plan.  De stichting leerstoel ondersteunt het initiatief van harte. Vermaatschappelijking is een belangrijk en actueel thema, zowel met het oog op de geschiedenis als, ter lering, richting de toekomst. 

 

(hier links naar nieuwsbrieven invoegen + uploaden in media library) 

 

Resultaten 

Tot september 2014 - het einde van de officiële twee benoemingstermijnen van vijf jaar – is onder de paraplu van de leerstoel een groot aantal activiteiten ontplooid op het vlak van onderzoek en onderwijs. Zo verschenen er onder verantwoordelijkheid van de hoogleraar studies over de geschiedenis van de GGZ in de regio Zuid West Gelderland (Van Streek), de Nederlandse Vereniging voor psychiatrie, de Sectie Kinder- en Jeugdpsychiatrie van diezelfde vereniging, de Stichting Beschermd Wonen Utrecht en een biografie van de hervormer van de Nederlandse krankzinnigenzorg Schroeder van der Kolk. In bachelor en masteronderwijs kwamen thema’s aan bod als de ontwikkeling van het krankzinnigengesticht, de psychiatrie in de jaren twintig en dertig, de elektroshocktherapie en de hypnose. Studenten schreven bijzondere masterthesis, zoals over ADHD, de psychopathie, het dolhuis in Dordrecht of de krankzinnigenzorg in Nederlands-Indië, waaruit soms publicaties voortkwamen. Veel aandacht trok in 2010 het boek Het gesticht, enkele reis of retour, waarover Joost Vijselaar als auteur door Wim Brands in Boeken van de VPRO geïnterviewd werd.  

De hoogleraar begeleidde een proefschrift van Ingrid Kloosterman over de geschiedenis van de academische parapsychologie in Nederland, dat in 2017 bij Uitgeverij Boom is verschenen. 

Over nieuwe resultaten wordt periodiek verslag gedaan in de Nieuwsbrief van de stichting.