Partijen hebben veel energie gestopt in de transitie, maar daarmee heeft een échte transformatie van de jeugdzorg nog niet plaatsgevonden. Dat is de belangrijkste conclusie in het rapport van de tussenevaluatie Jeugdwet dat op 30 januari 2018 is verschenen en die de Branches Gespecialiseerde Zorg voor Jeugd (BGZJ) onderschrijven. Er wordt niet minder vaak een beroep gedaan op gespecialiseerde jeugdhulp; ondertussen is daarop al wel bezuinigd. Bovendien blijft de inzet op preventie achter.
De BGZJ ziet ook dat er mooie initiatieven worden genomen die in lijn zijn met de gedachte achter de jeugdwet. Voor definitieve uitspraken over de resultaten van de (invoering van de) jeugdwet is het nog te vroeg, zo stelt ook de tussenevaluatie.
Veel conclusies uit het evaluatierapport zijn herkenbaar voor de BGZJ:
-
Veel ouders en jeugdhulpaanbieders ervaren problemen in de toegang tot de jeugdhulp;
-
De meest kwetsbare gezinnen hebben niet méér aandacht gekregen;
-
Gemeenten en aanbieders van gespecialiseerde zorg ervaren budgettaire krapte. Er is nog geen sprake van een verminderd beroep op gespecialiseerde hulp, maar er is hierop wel al bezuinigd;
-
Aanbesteding staat in de praktijk op gespannen voet met de gewenste samenwerking tussen gemeenten en aanbieders van jeugdhulp, en tussen aanbieders onderling.
-
Professionalisering van het opdrachtgeverschap van gemeenten verdient een stevige impuls;
-
Verschillen tussen gemeenten dragen bij aan de grote administratieve lastendruk voor jeugdhulpaanbieders. Het verminderen van de administratieve lastendruk is ook noodzakelijk om professionals meer tijd en ruimte te geven voor het verlenen van daadwerkelijke zorg;
-
Het ontbreekt aan landelijke gegevens over de kwaliteit van de jeugdhulp.
-
De samenhang in hulpverlening, zeker bij de overgang van 18- naar een volgend stelsel, wordt nog onvoldoende gerealiseerd.
Ambities branches zorg voor jeugd
De BGZJ wil dat de jeugdhulp zo goed mogelijk aansluit bij de veranderende eisen waaraan jeugdigen in onze steeds complexer wordende samenleving moeten voldoen. De aanbevelingen in het evaluatierapport bieden goede aanknopingspunten voor de BGZJ om samen met gemeenten, Rijk, professionals, jeugdigen en hun ouders de komende tijd de transformatie van de jeugdhulp daadwerkelijk tot stand te brengen. Hierbij stellen wij ons de ambities dat:
-
Meer kinderen in hun eigen gezin opgroeien, waarbij dit richting de 100% gaat. Voor zover nodig met passende hulp en ondersteuning;
-
Alle kinderen en jongeren onderwijs volgen op het niveau dat bij hen past en dat aansluit bij hun wensen en mogelijkheden, voor zover nodig met passende hulp en ondersteuning;
-
Jongeren die volwassen worden de nodige hulp en ondersteuning krijgen om te werken (arbeidsparticipatie) en volwaardig deel te nemen aan de maatschappij.